Cuộc cách mạng của các trọng tài: Khi pizza và bia nhường c…

"Ba, hai, một," giọng đếm ngược vang lên từ Francis Bunce, một nhà khoa học thể thao, trước khi ông thổi còi bắt đầu bài kiểm tra khắc nghiệt nhất. Dưới cái nắng 30°C của bờ biển Costa Blanca, Tây Ban Nha, một nhóm đàn ông mặc đồng phục hải quân bắt đầu bài chạy toàn lực kéo dài 6 phút để đo giới hạn sức bền, bài tập được áp dụng giống như cách HLV Arne Slott áp dụng cho các cầu thủ Liverpool.

Cuối bài kiểm tra, họ đổ gục xuống sân cỏ, thở dốc. Đây không phải là một đội bóng ưu tú. Đây là trại tập huấn chuẩn bị cho mùa giải sắp tới của các trọng tài Ngoại Hạng Anh. Hãy quên đi hình ảnh người trọng tài mập mạp, thở hổn hển chạy sau cầu thủ.

Thế giới trọng tài đã trải qua một cuộc cách mạng thầm lặng. Họ giờ đây là những vận động viên đúng nghĩa, được quản lý bởi một hệ thống khoa học tinh vi đến từng chi tiết. Trưởng ban trọng tài Howard Webb nói rằng ông ước có cỗ máy thời gian để đưa một nhóm trọng tài của năm 2003 đến đây, để họ có thể tận mắt chứng kiến sự tiến hóa đáng kinh ngạc này.

Trọng tài là vận động viên thục thụ

Các trọng tài ngày nay chạy trung bình 12km mỗi trận. Tốc độ của họ được theo dõi bằng các thiết bị GPS gắn trên giày, có thể đọc được cả dáng chạy và nguy cơ chấn thương. Dữ liệu cho thấy một số trọng tài có thể đạt tốc độ tối đa lên tới 33km/h, một con số không quá thua kém các cầu thủ nhanh nhất Ngoại Hạng Anh. Khoảng cách về thể chất giữa cầu thủ và người cầm còi đang ngày càng được thu hẹp.

Sự cạnh tranh cũng rất khốc liệt. Các trọng tài không chỉ cố gắng vượt qua bài kiểm tra, họ muốn đứng đầu bảng xếp hạng thành tích. "Chúng tôi là một đội, nhưng chúng tôi cũng đang cạnh tranh cho những trận đấu lớn, những trận chung kết. Phải có sự cạnh tranh đó," trọng tài Peter Bankes chia sẻ.

Chế độ ăn uống của các trọng tài bây giờ cũng chuyên nghiệp không kém gì việc tập luyện. Ngày xưa, sau mỗi trận đấu, họ có thể được mời ăn pizza và uống bia. Nhưng bây giờ, họ được xem như những "cỗ máy" hiệu suất cao, cần được nạp "nhiên liệu" cao cấp.

Các loại sinh tố dinh dưỡng đã thay thế hoàn toàn đồ ăn vặt. Trọng tài Steve Martin cho biết, chính nhờ chế độ ăn uống khoa học này mà anh chưa từng bị chấn thương kể từ khi lên chuyên nghiệp.

Sức ép khủng khiếp và cuộc chiến tâm lý

Nhưng có lẽ, thử thách lớn nhất đối với một trọng tài hiện đại không nằm ở đôi chân, mà nằm ở trong cuộc chiến tâm trí. Họ làm việc dưới một áp lực không thể tưởng tượng được. Với gần 2 tỷ người theo dõi Ngoại Hạng Anh trên toàn thế giới, mọi quyết định của họ đều bị mổ xẻ dưới hàng triệu góc nhìn. Mạng xã hội đã biến mỗi sai lầm, dù là nhỏ nhất, thành một cơn bão chỉ trích không thương tiếc.

"Ngày nay, người hâm mộ và truyền thông đã khắt khe hơn rất nhiều. Họ ít tha thứ cho các sai lầm của trọng tài hơn so với trước đây." Howard Webb nói. "Nếu ai đó không đồng ý với một quyết định, họ sẽ không ngần ngại bình luận về điều đó, và cách một số người làm điều đó thực sự không phù hợp."

Sự khắc nghiệt của công việc này đã để lại những hậu quả bi thảm. Câu chuyện về trọng tài David Coote, người đã tìm đến cocaine như một "lối thoát" khỏi những căng thẳng không ngừng, là một lời cảnh tỉnh đau đớn cho đội ngũ trọng tài. "Chúng tôi không muốn các họ phải chịu đựng trong im lặng," Webb khẳng định.

Để đối phó với áp lực đó, PGMO đã xây dựng hệ thống hỗ trợ tâm lý toàn diện. Các chuyên gia tâm lý có mặt trong suốt chuyến tập huấn, không phải để ngồi trong một căn phòng bí mật, mà để đi dạo, trò chuyện và bình thường hóa việc tìm kiếm sự giúp đỡ. "Chúng tôi muốn bình thường hóa nó," nhà tâm lý học Ryan Pelling nói, nhấn mạnh tầm quan trọng của những cuộc chia sẻ, giãi bày suy tư cùng các trọng tài.

Các trọng tài được khuyến khích chia sẻ những gánh nặng tâm lý, chẳng hạn như khi mất tự tin hoặc bị một sai lầm ám ảnh. Trọng tài Andy Madley giải thích: "Đôi khi bạn sẽ cảm thấy suy sụp. Lúc đó, bạn cần sự giúp đỡ từ những người chuyên nghiệp để có thể vực dậy tinh thần và lấy lại phong độ, dù đó là sau một chấn thương hay một quyết định sai lầm mà bạn không thể quên được."

Luật chơi thay đổi và thách thức từ VAR

Sự vững vàng về tâm lý đó là điều bắt buộc, bởi công việc trên sân của họ ngày càng trở nên phức tạp. Trong các buổi trang bị kiến thức, họ mổ xẻ các luật lệ mới, từ quy tắc 8 giây của thủ môn cho đến cách tiếp cận "chỉ có đội trưởng" để tránh bị cầu thủ vây quanh.

Và tất nhiên, có cả VAR. Dù số lỗi VAR đã giảm đáng kể trong mùa giải vừa qua (từ 31 xuống còn 18), nó vẫn là một thước đo thành công đầy áp lực. Bản thân trận đấu cũng đã thay đổi, trở nên nhanh hơn, phức tạp hơn, đòi hỏi sự tập trung cao độ trong từng khoảnh khắc. "Trận đấu bây giờ hoàn toàn khác,"

Ông chỉ ra rằng ngay cả một tình huống đơn giản như quả phát bóng lên giờ cũng có hai mặt. Các đội cố gắng chuyền bóng ngắn từ sân nhà để tấn công. Nếu làm tốt, họ sẽ có một pha tấn công nguy hiểm. Nhưng chỉ cần một sai lầm nhỏ, họ sẽ biếu không cho đối phương một cơ hội ghi bàn ngay trước cầu môn.

Con người thật, không phải ngôi sao: Thấu hiểu người cầm còi

Cuối cùng, tất cả những bài kiểm tra thể lực khắc nghiệt, những buổi tư vấn tâm lý chuyên sâu và những giờ học luật căng thẳng đều hướng đến một mục tiêu duy nhất, một triết lý cốt lõi mà Trưởng ban trọng tài Howard Webb đã nêu rõ. "Chúng tôi không muốn biến các trọng tài thành người nổi tiếng," Webb nói. "Chúng tôi muốn để mọi người hiểu rằng họ cũng là con người, với những áp lực và cảm xúc đời thường."

Đó là nỗ lực bền bỉ để giúp công chúng có thể nhìn xa hơn những quyết định gây tranh cãi trên sân cỏ, để thấy được con người thật đằng sau chiếc còi và tấm thẻ phạt.

Họ không phải là những cỗ máy vô cảm được lập trình để tuân theo luật lệ, cũng không phải những ngôi sao tìm kiếm sự chú ý. Họ là những chuyên gia được đào tạo bài bản, những người đã cống hiến cả cuộc đời cho một trong những công việc khó khăn và bị soi xét nhiều nhất trong thế giới thể thao.

Trọng tài Matt Donohue đã tóm gọn một cách hoàn hảo về tâm thế của những trọng tài. Giống như nhiều ngành nghề áp lực khác, họ không làm việc để trông chờ những lời khen ngợi hay sự tung hô. Họ làm công việc này đơn giản vì đó là tình yêu và đam mê.

Vì vậy, lần tới khi bạn xem một trận đấu và chuẩn bị buông lời chỉ trích về một quyết định, hãy dừng lại một giây. Hãy nhớ về những buổi tập đến kiệt sức dưới cái nắng, những đêm mất ngủ vì một sai lầm, và sự can đảm để bước ra sân mỗi cuối tuần đối mặt với mọi áp lực. Đằng sau bộ đồng phục đó là một vận động viên, một nhà tâm lý, một chuyên gia luật, và trên hết, là một con người.